Hernieuwde belangstelling voor Japanse aandelen
Na decennia van economische stagnatie in Japan trekken aandelen uit de regio eindelijk weer de aandacht van beleggers. Junichi Inoue, Head of Japanese Equities, bespreekt het verleden, het heden en de toekomst van deze dynamische markt.
6 beknopt artikel
Kernpunten
- De Nikkei 225-index bereikte onlangs het hoogste niveau in bijna 35 jaar, na de langdurige economische malaise in Japan als gevolg van decennia van deflatie en zwakke vraag na het uiteenspatten van de zeepbel van de activaprijzen aan het begin jaren 90.
- De heropleving van de aandelenmarkt, in combinatie met verbeteringen in het aandeelhoudersrendement en ondernemingsbestuur, zou de belangstelling van beleggers voor Japanse aandelen weer moeten aanwakkeren.
- Japanse aandelen: Een gevestigde, unieke beleggingscategorie die zowel breedte als diepte biedt en zich perfect leent voor stockpicking.
Het verleden
Op 29 december 1989 bereikte de Nikkei voor het laatst een historisch hoogtepunt. In die tijd zat ik als middelbare scholier een jaar in de VS als uitwisselingsstudent. Dankzij de sterke yen voelde alles wat ik kocht goedkoop, maar in die tijd leek de relatie tussen Japan en de VS in niets op de nauwe banden die er nu zijn tussen beide landen.
Japan, dat toen de op een na grootste economie was, werd gezien als een concurrent en een bedreiging voor het economische succes van de VS. In het nieuws zagen hoe we 'boomboxes' van Toshiba en auto's van Honda werden vernield door Amerikaanse arbeiders. Japan en de Japanse werkcultuur moeten destijds wel vreemd en buitenaards hebben geleken. Japanse 'salarymen' waren verzekerd van een baan voor het leven, en levenslange loyaliteit aan een werkgever werd als een deugd beschouwd.
Mijn vader vertrok om 7 uur 's ochtends van huis naar zijn werk en kwam meestal na middernacht weer terug, en werkte zes dagen per week. Na een lange dag op kantoor werd er vaak van hem verwacht dat hij uit eten en drinken ging met klanten en collega's, meestal op kosten van het bedrijf. De heersende gedachte in die tijd was dat bedrijven van de werknemers waren, niet van de aandeelhouders. Als middelbare scholier aan het eind van de jaren tachtig kon ik maar beperkt genieten van de vruchten van de ontluikende Japanse economie, maar ik had de indruk dat de toekomst rooskleurig was.
De recente opleving van de Nikkei 225-index vindt plaats onder heel andere en uitdagende omstandigheden dan in het gouden tijdperk van de jaren tachtig, toen Japan voorop liep met het hoogste bruto nationaal product (BNP) per hoofd van de bevolking ter wereld dankzij een exportgedreven groei en lage werkloosheid. Dit leidde uiteindelijk tot overmoedige beleggers en buitensporige waarderingen op de vastgoed- en aandelenmarkten, waarna deze 'zeepbellen' begin jaren '90 uiteenspatten. Japan stond aan de vooravond van een periode van economische stagnatie die tegenwoordig het 'verloren decennium' wordt genoemd, veroorzaakt door een aanhoudende periode van deflatie (dalende prijzen).
Waarom het 35 jaar duurde voordat de Nikkei weer de huidige niveaus bereikte is een interessante vraag, maar het antwoord is simpel: de piek in 1989 was gewoon te hoog. Het aanpassen van de opgeblazen balansen als gevolg van de zeepbeleconomie en slechte leningen, in combinatie met langdurige deflatie, bleek buitengewoon moeilijk. Tegenwoordig zou monetair en fiscaal beleid als oplossing zijn ingezet, maar dergelijke methoden waren toen niet beschikbaar.
Niet-renderende leningen waren meer dan tien jaar na het uiteenspatten van de zeepbellen nog steeds een groot probleem, wat ten koste ging van middelen die beter hadden kunnen worden ingezet voor toekomstige investeringen. Ook de financiële crisis van 1997/1998 in Japan, die resulteerde in het faillissement van meerdere banken, stond elke vooruitgang in de weg. In 2003, veertien jaar na het hoogtepunt van de economische zeepbel, werd een alomvattende strategie geïmplementeerd die een aanzienlijke kapitaalinjectie van de overheid vereiste. Later dwong de toetreding van China tot de Wereldhandelsorganisatie in 2002 de Japanse industrieën om, als gevolg van hun verlies aan concurrentievermogen, herstructureringen door te voeren. Het zogenaamde 'verloren decennium' van Japan duurde uiteindelijk 23 jaar.
Het heden
Er zijn 35 jaar verstreken sinds ik op de middelbare school zat. Mijn zoon zit nu op de middelbare school en hij ziet dat de Nikkei Stock Average het hoogste punt ooit nadert in een heel andere context. Hij is verbaasd over de hoge prijzen in andere landen wanneer hij naar het buitenland gaat. Hij merkt dat zijn vader nog steeds tot laat in de nacht doorwerkt, al lijkt dat vooral voort te komen uit zijn fascinatie voor vermogensbeheer. In de media hoort hij regelmatig termen als 'balans tussen werk en privé' nu bedrijfsculturen aan het veranderen zijn.
Over het algemeen wordt gezegd dat het land aan concurrentiekracht heeft verloren, maar er zijn nog steeds veel internationale bedrijven in Japan. Toyota is de grootste autofabrikant ter wereld. Veel halfgeleiderproducenten, waar menig industrie niet zonder kan, komen ook uit Japan. We zien dit niet alleen in het bedrijfsleven: Japan is ook een centrum van culturele aantrekkingskracht. In Shibuya, waar mijn zoon elke dag overstapt op een andere trein, zien we mensen van over de hele wereld met lachende gezichten die proberen een foto te maken van de beroemde Shibuya-kruising. Het is goed om te benadrukken dat Japan nog steeds een van de grootste economieën ter wereld is, een pionier is op het gebied van nieuwe technologische en bedrijfsprocessen en een invloedrijke rol speelt in culturele aangelegenheden en internationale betrekkingen.
Abenomics: een keerpunt
Voormalig premier Shinzo Abe kreeg de opdracht om de futloze economie van Japan om te buigen en eind 2012 introduceerde hij een reeks economische beleidsmaatregelen die bekend zijn geworden als 'Abenomics'. Dit beleid omvatte een meer liberaal gebruik van fiscale en monetaire beleidsinstrumenten, evenals structurele economische hervormingen om de concurrentiepositie van Japan op de wereldmarkten te verbeteren. Het heeft effect gehad: de samengestelde jaarlijkse groei van de TOPIX (CAGR) van december 2012 tot eind februari 2024 bedroeg 14% in yen, hetgeen een aanzienlijk rendement is over de afgelopen 12 jaar.1
Nieuwe focus op aandeelhoudersrendement en corporate governance
Abenomics was gericht op het oplossen van de structurele problemen van Japan door middel van ruimhartig monetair beleid en faciliterende marktmechanismen. Bedrijven werd niet alleen gevraagd winst te maken, maar deze ook te maximaliseren. Daartoe werd het rendement op geïnvesteerd kapitaal voor elk bedrijf onder de loep genomen, terwijl terugtrekking uit bedrijven met lage winsten werd aangemoedigd.
De in 2012 voor het eerst voorgestelde Stewardship Code verplicht institutionele beleggers om transparant te zijn over hun beleggingsprocessen, betrokken te zijn bij de bedrijven waarin ze beleggen en te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. De positieve resultaten van Abenomics blijken wel uit de volgende gegevens: de CAGR van de nettowinst voor de TOPIX in deze periode bedroeg 14% en het totale rendement voor aandeelhouders 12%.2 Het terugkopen van aandelen werd gemeengoed en de totale uitbetalingsratio liep op tot ongeveer 60%. Hervormingen op het gebied van corporate governance die daarnaast werden doorgevoerd, hebben ook hun vruchten afgeworpen. Vandaag de dag is één op de drie bestuurders van bijna 90% van de bedrijven extern.
Met zulke cijfers zou de CAGR van 14% die de TOPIX sinds het begin van Abenomics in 2012 noteerde, geen verrassing moeten zijn.
En de toekomst
Hoewel Japanse bedrijven zich de afgelopen tien jaar positief hebben ontwikkeld, zien we nu pas een opleving van de interesse van beleggers, mede geholpen door de daling van Chinese aandelen en de magere prestaties van de S&P 493 (de S&P 500 min de zogenaamde Magnificent 7) in 2023.
In tegenstelling tot de afgelopen decennia, zijn de meeste Japanse bedrijven nu eigendom van aandeelhouders in plaats van keiretsubanken of werknemers en managers die doen alsof ze eigenaar zijn. De winsten groeien en het ondernemingsbestuur is verbeterd, terwijl waarderingen redelijk zijn vergeleken met hun historisch gemiddelde of ten opzichte van andere markten.
Beleggers zouden een allocatie naar Japanse aandelen kunnen heroverwegen: een gevestigde, unieke beleggingscategorie die zowel breedte als diepte biedt en zich perfect leent voor stockpicking.
Resultaten uit het verleden geven geen indicatie over toekomstige rendementen.
1 Bloomberg, 30-11-2012 tot en met 28-02-2024, in yen.
2 Aandelenonderzoek van Mizuho Securities, 15 februari 2024.
Balans: een jaarrekening die de activa, de passiva en het eigen vermogen van een bedrijf op een bepaald moment in de tijd weergeeft.
Elk segment geeft beleggers een idee van wat het bedrijf bezit en welke schulden het heeft, evenals het bedrag dat aandeelhouders in het bedrijf hebben geïnvesteerd.
CAGR: Compound Annual Growth Rate (samengesteld jaarlijks groeipercentage): meet het rendement van een belegging in de loop van de tijd, waarbij inkomsten worden herbelegd om aanvullend rendement te genereren. De CAGR wordt meestal gebruikt om de historische resultaten van beleggingen te meten en hun verwachte toekomstige rendement te schatten.
Dividenduitkeringspercentage: het percentage van de winst (na belastingen) dat in de vorm van dividend in een jaar aan de aandeelhouders wordt uitgekeerd.
Fiscaal beleid: het gebruik van overheidsuitgaven en belastingen om de economie te beïnvloeden, sterke en duurzame groei te bevorderen en armoede terug te dringen.
Keiretsu: een fijnmazig bedrijfsnetwerk met een langdurige transactionele relatie. Dit soort bedrijfsnetwerken bestaan vaak uit banken, productiebedrijven, partners in toeleveringsketens en distributeurs die nauw met elkaar samenwerken voor het succes van de hele groep.
Monetair beleid: beleid van een centrale bank dat erop gericht is de inflatie en de groei van een economie te beïnvloeden. Dit houdt onder meer in dat de rentes en de geldhoeveelheid onder controle worden gehouden.
Nettowinst: de brutowinst min bedrijfskosten en belastingen.
Nikkei 225-index (ook bekend als Nikkei Stock Average): een maatstaf voor de prestaties van de Japanse economie en aandelenmarkt. De index omvat 225 van de grootste bedrijven die genoteerd zijn aan de Tokyo Stock Exchange.
S&P 493: de S&P 500 min de 'Magnificent 7' (Amazon, Apple, Alphabet, Meta, Microsoft, Tesla en Nvidia). Deze alternatieve benchmark kan worden beschouwd als een betere weergave van de prestaties van de Amerikaanse aandelenmarkt.
Aandeleninkoop: een bedrijf dat eigen aandelen terugkoopt van de markt, waardoor het aantal vrij beschikbare aandelen en de waarde van de resterende aandelen in omloop stijgt. Dit is doorgaans een teken van optimisme over de toekomst en een mogelijke onderwaardering van het eigen vermogen van het bedrijf.
TOPIX (ook wel Tokyo SE First Section Index): een marktbenchmark die een groot deel van de Japanse aandelenmarkt bestrijkt. Voor free-float gecorrigeerde en naar marktkapitalisatie gewogen index.
Dit zijn de standpunten van de auteur op het moment van publicatie en kunnen verschillen van de standpunten van andere personen/teams bij Janus Henderson Investors. Verwijzingen naar individuele effecten vormen geen aanbeveling om effecten, beleggingsstrategieën of marktsectoren te kopen, verkopen of aan te houden en mogen niet als winstgevend worden beschouwd. Janus Henderson Investors, zijn gelieerde adviseur of zijn medewerkers kunnen een positie hebben in de genoemde effecten.
Resultaten uit het verleden geven geen indicatie over toekomstige rendementen. Alle performancegegevens omvatten inkomsten- en kapitaalwinsten of verliezen maar geen doorlopende kosten en andere fondsuitgaven.
De informatie in dit artikel mag niet worden beschouwd als een beleggingsadvies.
Er is geen garantie dat tendensen uit het verleden zich zullen doorzetten of dat prognoses worden gehaald.
Reclame.
Belangrijke informatie
Lees de volgende belangrijke informatie over fondsen die vermeld worden in dit artikel.
- Aandelen/deelnemingsrechten kunnen snel in waarde dalen en gaan doorgaans gepaard met hogere risico's dan obligaties of geldmarktinstrumenten. Als gevolg daarvan kan de waarde van uw belegging dalen.
- Als een Fonds een hoge blootstelling heeft aan een bepaald land of een bepaalde geografische regio, loopt het een hoger risico dan een Fonds dat meer gediversifieerd is.
- Dit Fonds kan een bijzonder geconcentreerde portefeuille hebben in vergelijking met zijn beleggingsuniversum of andere fondsen in zijn sector. Een ongunstige gebeurtenis die een impact heeft op slechts een klein aantal participaties zou tot een aanzienlijke volatiliteit of grote verliezen voor het Fonds kunnen leiden.
- Het Fonds kan gebruikmaken van derivaten om het risico te verminderen of om de portefeuille efficiënter te beheren. Dit gaat echter gepaard met andere risico's, waaronder met name het risico dat een tegenpartij bij derivaten niet in staat is om haar contractuele verplichtingen na te komen.
- Als het Fonds activa houdt in andere valuta's dan de basisvaluta van het Fonds of als u belegt in een aandelenklasse/klasse van deelnemingsrechten in een andere valuta dan die van het Fonds (tenzij afgedekt of 'hedged'), kan de waarde van uw belegging worden beïnvloed door veranderingen in de wisselkoersen.
- Wanneer het Fonds, of een afgedekte aandelenklasse/klasse van deelnemingsrechten, tracht de wisselkoersschommelingen van een valuta ten opzichte van de basisvaluta te beperken, kan de afdekkingsstrategie zelf een positieve of negatieve impact hebben op de waarde van het Fonds vanwege verschillen in de kortetermijnrentevoeten van de valuta's.
- Effecten in het Fonds kunnen moeilijk te waarderen of te verkopen zijn op het gewenste moment of tegen de gewenste prijs, vooral in extreme marktomstandigheden waarin de prijzen van activa kunnen dalen, wat het risico op beleggingsverliezen verhoogt.
- Het Fonds kan geld verliezen als een tegenpartij met wie het Fonds handelt niet bereid of in staat is om aan zijn verplichtingen te voldoen, of als gevolg van een fout in of vertraging van operationele processen of verzuim van een derde partij.
Specifieke risico's
- Aandelen/deelnemingsrechten kunnen snel in waarde dalen en gaan doorgaans gepaard met hogere risico's dan obligaties of geldmarktinstrumenten. Als gevolg daarvan kan de waarde van uw belegging dalen.
- Aandelen van kleine en middelgrote bedrijven kunnen volatieler zijn dan aandelen van grotere bedrijven en kunnen soms moeilijk te waarderen of te verkopen zijn op het gewenste moment en tegen de gewenste prijs, wat het risico op verlies vergroot.
- Als een Fonds een hoge blootstelling heeft aan een bepaald land of een bepaalde geografische regio, loopt het een hoger risico dan een Fonds dat meer gediversifieerd is.
- Het Fonds kan gebruikmaken van derivaten om het risico te verminderen of om de portefeuille efficiënter te beheren. Dit gaat echter gepaard met andere risico's, waaronder met name het risico dat een tegenpartij bij derivaten niet in staat is om haar contractuele verplichtingen na te komen.
- Als het Fonds activa houdt in andere valuta's dan de basisvaluta van het Fonds of als u belegt in een aandelenklasse/klasse van deelnemingsrechten in een andere valuta dan die van het Fonds (tenzij afgedekt of 'hedged'), kan de waarde van uw belegging worden beïnvloed door veranderingen in de wisselkoersen.
- Wanneer het Fonds, of een afgedekte aandelenklasse/klasse van deelnemingsrechten, tracht de wisselkoersschommelingen van een valuta ten opzichte van de basisvaluta te beperken, kan de afdekkingsstrategie zelf een positieve of negatieve impact hebben op de waarde van het Fonds vanwege verschillen in de kortetermijnrentevoeten van de valuta's.
- Effecten in het Fonds kunnen moeilijk te waarderen of te verkopen zijn op het gewenste moment of tegen de gewenste prijs, vooral in extreme marktomstandigheden waarin de prijzen van activa kunnen dalen, wat het risico op beleggingsverliezen verhoogt.
- Het Fonds kan geld verliezen als een tegenpartij met wie het Fonds handelt niet bereid of in staat is om aan zijn verplichtingen te voldoen, of als gevolg van een fout in of vertraging van operationele processen of verzuim van een derde partij.
Specifieke risico's
6 beknopt artikel
Kernpunten
- De Nikkei 225-index bereikte onlangs het hoogste niveau in bijna 35 jaar, na de langdurige economische malaise in Japan als gevolg van decennia van deflatie en zwakke vraag na het uiteenspatten van de zeepbel van de activaprijzen aan het begin jaren 90.
- De heropleving van de aandelenmarkt, in combinatie met verbeteringen in het aandeelhoudersrendement en ondernemingsbestuur, zou de belangstelling van beleggers voor Japanse aandelen weer moeten aanwakkeren.
- Japanse aandelen: Een gevestigde, unieke beleggingscategorie die zowel breedte als diepte biedt en zich perfect leent voor stockpicking.